Het statuut van de handelsvertegenwoordiger
Een handelsvertegenwoordiger is een werknemer die voor rekening van één of meer opdrachtgevers cliënteel opspoort en bezoekt met het oog op onderhandelen over en het sluiten van zaken. De handelsvertegenwoordiger is met andere woorden dus een persoon die zich bezighoudt met de commerciële vertegenwoordiging tegen loon.
De arbeidsovereenkomst voor handelsvertegenwoordigers heeft enkel betrekking op bedienden en is onderworpen aan de regels van toepassing op de arbeidsovereenkomst voor bedienden. Deze arbeidsovereenkomst onderscheidt zich van een klassieke arbeidsovereenkomst op volgende vlakken:
- Het loon kan bestaan uit een vast loon, uitsluitend commissie, of een vast loon en commissie.
- De handelsvertegenwoordiger organiseert zijn werk zoals hij dat wil.
- De beëindiging van de overeenkomst is onderworpen aan andere bepalingen.
De belangrijkste voorwaarden om als handelsvertegenwoordiger te worden beschouwd zijn:
- De band van ondergeschiktheid tussen de werkgever en de vertegenwoordiger.
- Het voornaamste doel van het werk is de commerciële vertegenwoordiging.
Indien een werknemer van mening is dat hij of zij een handelsvertegenwoordiger is, dan ligt de bewijslast hiervan bij de werknemer.
Geldigheidsvoorwaarden concurrentiebeding handelsvertegenwoordiger
Een concurrentiebeding moet aan bepaalde voorwaarden voldoen om geldig te zijn. Het bruto-jaarloon moet op het moment van verbreking van de arbeidsovereenkomst meer bedragen dan 39.353 euro (bedrag vanaf 1 januari 2023), zoniet is het concurrentiebeding nietig.
Daarnaast zijn de belangrijkste cumulatieve voorwaarden voor een geldig niet-concurrentiebeding bij handelsvertegenwoordigers:
- Het niet-concurrentiebeding moet schriftelijk zijn vastgelegd, dit hoeft niet noodzakelijk in de oorspronkelijke arbeidsovereenkomst te zijn maar kan ook later schriftelijk zijn vastgesteld.
- Betrekking hebben op soortgelijke activiteiten.
- Een geografische beperking, nl. het gebied waarbinnen de handelsvertegenwoordiger zijn activiteit uitoefent.
- Beperking in tijd: de toepassingsduur bedraagt maximum 12 maanden vanaf de dag van beëidiging van de arbeidsovereenkomst.
- In tegenstelling tot het concurrentiebeding voor werknemers voorziet de Arbeidsovereenkomsten wet niet in een forfaitaire vergoeding ten belope van 6 maanden loon bij uitoefening van het concurrentiebeding van 1 jaar.
Het concurrentiebeding heeft geen uitwerking wanneer de overeenkomst wordt beëindigd binnen de eerste 6 maanden van de overeenkomst, door de handelsvertegenwoordiger zonder inroeping van een dringende reden of door de werkgever omwille van een dringende reden.
Uitwinningsvergoeding
Bij handelsvertegenwoordigers gelden andere regels inzake het beëindigen van de overeenkomst. De handelsvertegenwoordiger die cliënteel heeft aangebracht dient bij beëindiging van de overeenkomst schadeloos te worden gesteld voor het verlies van dit cliënteel. De uitwinningsvergoeding wordt echter enkel toegekend onder bepaalde voorwaarden.
- De beëindiging van de overeenkomst mag niet te wijten zijn aan de handelsvertegenwoordiger en moet beëindigd zijn zonder dringende reden.
- De tewerkstelling als handelsvertegenwoordiger moet minstens 1 jaar geduurd hebben.
- De handelsvertegenwoordiger moet cliënteel hebben aangebracht. De aanwezigheid van een concurrentiebeding impliceert een weerlegbaar vermoeden van deze aanbreng.
- De handelsvertegenwoordiger moet schade lijden. Dit kan eventueel worden weerlegd door de werkgever.
Het bedrag van de uitwinningsvergoeding is gelijk aan 3 maanden loon bij een tewerkstellingsduur van 1 tot 5 jaar. Per bijkomende schijf van 5 jaar anciënniteit wordt dit bedrag verhoogd met één maand loon.
Schending niet-concurrentiebeding handelsvertegenwoordiger
Bij overtreding van het concurrentiebeding kan een forfaitair bedrag van maximum 3 maanden brutoloon worden geëist. De werkgever kan ook een hogere vergoeding eisen voor de werkelijk geleden schade, voor zover de werkgever het bestaan en de omvang hiervan kan bewijzen. In tegenstelling tot concurrentiebedingen bij werknemers (niet-handelsvertegenwoordigers), kan de forfaitaire schadevergoeding niet worden verminderd door de rechter.
De vordering wegens een schending van een niet-concurrentiebeding is onderworpen aan een éénjarige verjaringstermijn. Indien u bepaalde signalen opvangt, hebt u er dan ook alle belang bij als werkgever om hier tijdig op te reageren.
Indien u een kortgedingprocedure wenst aan te spannen of een schadevergoeding wil eisen voor een rechtbank, dan kunt u beroep doen op een privédetective om de nodige bewijzen te verzamelen om uw eis te ondersteunen. Wij voerden al succesvolle onderzoeken uit op basis waarvan een vordering tot staken van de activiteiten werd toegekend door de kortgedingrechter.
Mogelijke signalen dat uw ex-werknemer zijn niet-concurrentiebeding schendt zijn:
- Uw ex-werknemer heeft zelf een bedrijf opgericht.
- Uw klanten geven te kennen dat zij benaderd zijn door uw ex-werknemer.
- U merkt een daling op van uw klantenbestand.
- Andere personeelsleden stappen over naar de onderneming van uw ex-werknemer.
- Uw ex-werknemer wendt (gepatenteerde) bedrijfsgeheimen aan voor zichzelf.
Huur Engels & Partners in voor bewijzen van schending van een niet-concurrentiebeding
Weten dat het concurrentiebeding wordt geschonden is één zaak, het bewijzen is een andere kwestie, zeker voor een instantie zoals een rechtbank. Neem vrijblijvend contact op met ons om te weten wat wij voor u kunnen betekenen. Wij worden regelmatig ingeschakeld om de niet naleving van een concurrentiebeding na te gaan en werken internationaal.
Kan ik mijn werknemer ontslaan om dringende reden op basis van een detectiveverslag?
U kunt een aanzienlijke ontslagvergoeding uitsparen bij het beëindigen van de samenwerking met uw werknemer bij een ontslag om dringende reden. U mag wettelijk gezien een privédetective inschakelen om bijvoorbeeld het bestaan na te gaan van een dringende reden. Ook indien u de arbeidsovereenkomst bij voorkeur beëindigt in onderling akkoord, kunt u ons detectivekantoor inschakelen. Om er echter voor te zorgen dat u sterk in uw schoenen staat, kan een vaststelling door een privédetective noodzakelijk zijn.
Ook in situaties waarin u aanspraak kunt maken op een schadevergoeding, kan het lonen een privédetective in te schakelen om de nodige onderzoeksdaden te stellen zodat u weet hoe het fijne in de steel zit en een stevig dossier kunt opbouwen tegen deze persoon of onderneming.
Werden aanvaard als reden voor dringend ontslag:
- Meedelen van vertrouwelijke informatie aan een concurrent van de werkgever (Arbeidshof Brussel, 08/02/2018).
- Het uitoefenen van een concurrerende activiteit door een handelsvertegenwoordiger tijdens de arbeidsuren. Dit werd aanzien als een gekwalificeerde vorm van een soort loondiefstal (Arbeidshof Gent, 16/12/2002).
- Doorspelen van klanten van de nv aan kennissen van de werknemer die haar concurrenten waren (Arbeidshof Antwerpen, 17/11/2003).
- De uitoefening van een concurrerende activiteit ook wanneer deze plaatsvindt tijdens de gedeeltelijke schorsing van de arbeidsovereenkomst tijdens de opzegtermijn (Arbeidshof Gent, 11/02/2011).
- Het aanbieden van concurrerende diensten, ook al is er nog geen onderneming opgericht (Arbeidshof Antwerpen, 31/03/2010).
- Het promoten van zijn eigen nevenactiviteit door een handelsvertegenwoordiger bij het cliënteel van de werkgever (Arbeidshof Brussel, 08/09/1999).
Relevante links: